Masterplan N201+: de omlegging van de N201

Vijf kunstwerken in het tracé van de nieuwe N201 worden uitgerust met verlichte randelementen. Daarmee wordt een unieke handtekening gezet met standaard producten. De provincie Noord-Holland realiseert het Masterplan N201+. Dit is de omlegging van de N201 in het gebied tussen de A4, de A9 en Amstelhoek. Een weg waar al ruim veertig jaar over gepraat werd. Het probleem van de huidige N201 is dat het tracé dwars door de kernen Aalsmeer en Uithoorn voert. Uiteraard gaat dit ten koste van de bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid. Bovendien is het gebied, waaronder Hoofddorp, de regio Schiphol en de veiling in Aalsmeer, van economisch groot belang. Het was een complex besluitvormingsproces omdat er meerdere gemeenten, twee provincies en het Rijk bij betrokken zijn. De totale kosten van het tracé bedragen 650 miljoen euro. Het totale Masterplan N201+ functioneert eind 2013. Sommige delen van de nieuwe weg worden voor die tijd gefaseerd opengesteld.

Regioakkoord

In de jaren zestig van de vorige eeuw, toen de N201 nog S21 heette, beginnen gemeenten en provincies voor het eerst te overleggen over een verbetering van de weg. Diverse tracés worden bestudeerd, afgekeurd, heroverwogen en bijgesteld. Uiteindelijk worden er in 1990 maar liefst 17 varianten uitgewerkt. In 1996 verschijnt het Masterplan Corridor N201. Met het Masterplan wordt een nieuwe start gemaakt met de plannen voor de nieuwe N201. Dat resulteert in 2002 in een tussen de partijen gesloten Regioakkoord. Op basis van het Regioakkoord wordt de minister van Verkeer en Waterstaat gevraagd een financiële bijdrage te leveren voor het project N201. Eind 2003 is echter duidelijk dat die bijdrage niet de gevraagde 315 miljoen euro, maar 170 miljoen euro zal zijn. Het leidt er toe dat de plannen nog eens kritisch onder de loep genomen en bijgesteld worden. In 2004 wordt een streep gezet onder het ontwerp en tekenen de betrokken partijen de Realisatieovereenkomst. Hiermee wordt in 2006 het startsein gegeven voor de uitvoering van het Masterplan N201+.

Nieuwe impuls

Op een drukke dag maken tegenwoordig tienduizenden voertuigen gebruik van de huidige N201. Deze is hier al lange tijd niet meer op berekend. De nieuwe N201 is dat wél. De bereikbaarheid van de regio zal dan ook enorm verbeteren. Daarnaast zal ook de leefbaarheid in de dorpskernen van Aalsmeer, Uithoorn en Amstelhoek verbeteren door de afname van verkeer, minder stank- en geluidsoverlast en minder CO2-uitstoot. Ook neemt de verkeersveiligheid toe door de vele (fiets)tunnels en viaducten. Verwacht wordt dat het aantal verkeersongevallen met 10% zal afnemen. Het groen dat verloren is gegaan bij de aanleg van de nieuwe N201 wordt gecompenseerd, onder andere in de Bovenkerkerpolder en De Bovenlanden. Verder krijgt de economie in de regio een nieuwe impuls door de goede bereikbaarheid van bestaande én nieuw te ontwikkelen bedrijventerreinen. Al met al verandert het landschap in de regio maar blijft het karakter behouden.

Meer dan 25 viaducten

In het tracé zijn meer dan 25 viaducten opgenomen. Daarnaast wordt gewerkt met verschillende aannemers op verschillende trajecten, in totaal zijn er zeven trajecten, van het tracé. Arjan van Poecke, een van de projectverantwoordelijken van de Provincie Noord-Holland: “Uiteindelijk is de N201 in kilometers niet lang, maar door de veelheid aan kunstwerken is het complex. Het werken met verschillende aannemers werkt enerzijds inspirerend omdat je van anderen leert, anderzijds is het, wanneer twee delen bij elkaar komen, ook spannend. De provincie voert de regie en is risicodragend.”

Veel fraaie elementen

In het tracé zijn zeer fraaie elementen opgenomen: fly-overs, viaducten en fietsbruggen, een tunnel en een aquaduct. In verschillende deelprojecten worden voor de viaducten randelementen gebruikt, met LED-verlichting van Lightronics. Een complicerende factor is dat de randelementen in verschillende deelprojecten worden gebruikt. Ing. Henric van der Wouden: ”Het begint bij het idee van de architect om de randelementen te verlichten. Nu zijn de randelementen op zichzelf niet nieuw, maar wat we er nu mee doen wel. Dat begint ermee dat de elementen translucent (lichtdoorlatend) gemaakt moeten worden. Feitelijk zoals dat in het beeldkwaliteitsplan wordt voorgeschreven. En dat betekent dat er gewerkt moet worden aan een nieuwe samenstelling van het kunststof. Bovendien moet die samenstelling van de gelcoat constant zijn. Dat is bijna niet te specificeren, zeker niet omdat we er ook nog LED-verlichting in willen hebben. In 2009 zijn we gestart met het selecteren van leveranciers, uiteindelijk levert Smit Kunststoffen de randelementen en Lightronics de verlichting. Veel tijd is gaan zitten in het onderzoek naar de kunststof. In totaal praat je over 1400 meter randelement, waarbij de elementen circa 1,60 bij 4,5 meter zijn. Wat de verlichting betreft waren er eisen ten aanzien van de levensduur (tien jaar) en de wens om de LED-Lines individueel te kunnen inregelen. Bovendien bevinden de LED’s zich in een afgesloten ruimte, waarin de temperatuur varieert van min 20 tot plus zeventig graden. Steeds meer aspecten werden aan het eisenpakket toegevoegd, waarbij we ook nog eens een standaardproduct wilden hebben.”

Onderzoek

Na het bekend worden van de leveranciers zijn er diverse stadia geweest waarin proeven zijn gedaan. Eerst met kleine stukjes laminaat, later met schaalmodellen en nog later buiten in de omgeving waar de kunstwerken komen. “De theorie klopte, maar je zult moeten vaststellen hoe het effect uiteindelijk uitpakt. Een vraag die bijvoorbeeld opkwam is of je een element egaal kunt spuiten. Daar wordt nu uiteindelijk een spuitrobot op ingezet. Ook moet je de zekerheid hebben dat de productie altijd dezelfde output heeft. Voor ons is de spanning er nu af, de keuzes zijn gemaakt en de productie neemt nu een aanvang. Wat betreft de verlichting hebben we ervoor gekozen het systeem te overdimensioneren. LED veroudert gedurende de levensduur. Wij hebben de keuze gemaakt de LED’s 50 procent te dimmen, daarmee kunnen we de tien jaar makkelijk halen. Afgesproken is ook dat we ieder jaar het werk schouwen en bijregelen waar nodig.”

Uitdagende logistiek

Inmiddels is het eerste randelement klaar. “De elementen worden tijdelijk opgeslagen. De fabriek produceert een randelement per dag, voorzieningen voor kabels en leidingen, waterafvoer en uitsparingen voor lichtmasten zijn al gerealiseerd. En ook de LED-Line wordt daar aangebracht.” Na een eindcontrole worden de elementen opgeslagen. Complex is de logistiek, want feitelijk wordt er just in time geleverd. “Als je het wil samenvatten: de randelementen in deze vorm worden voor vijf kunstwerken ingezet, de maatvoering is in slechts twee gevallen hetzelfde, er zijn drie aannemers bij betrokken en dan zijn er nog diverse passtukken. De montage wordt al op de kunstwerken voorbereid en dat betekent eigenlijk dat de tolerantie zeer klein is.”